Zapora w Solinie
Zapora wodna w Solinie to największa tego typu betonowa konstrukcja w Polsce, jej wymiary wynoszą pokaźne 82 m wysokości i 664 m szerokości. Deptak znajdujący się na tamie jest zdecydowanie jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Bieszczadach. Na miejscu znajdziemy w pobliżu wiele sklepów z upominkami i pamiątkami. W okolicy mamy piękne jezioro solińskie oraz Polańczyk.
Budowa Zapory w Solinie
Projekt budowy zapory powstał w 1921 roku. Budowę zapory w Solinie planowano na rok 1937 z powodu częstego wylewania Sanu i powodzi z tym związanych, jednak plany przerwała II Wojna Światowa. W 1952 roku Ministerstwo Energetyki zleciło opracowanie koncepcji wykorzystania zasobów wodnych Sanu pod względem energetycznym. Decyzję o rozpoczęciu budowy zapory podjęto w 1960 roku. Była to jedna z największych inwestycji Polski lat 60 tych.
W związku z budową zostało przesiedlonych tysiące mieszkańców pobliskich terenów. Było wiele protestów ze strony mieszkańców dziś będących już pod wodą wiosek, jednak na niewiele się to zdało. Próby powstrzymania władzy kończyły się użyciem siły i przymusowym przesiedleniem, co nie było w tamtym czasie niczym nowym dla ówczesnego ustroju. Finalnie przeniesiono około 125 gospodarstw z terenów takich wiosek jak Teleśnica, Solina, Horodek, Sanna, Chrewt, Sokole czy Wołkowyja. Podczas prac nad budową pracowało około 2 tysięcy robotników. Podczas 8-letnich prac wykorzystano ponad 820 tys. metrów sześciennych betonu, 200 tys. ton cementu oraz prawie 2 miliony ton kruszywa. Napełnianie jeziora wodą zajęło półtora roku.
Elektrownia Wodna w Solinie
Elektrownię uroczyście uruchomiono dnia 20 lipca 1968 roku. Po zakończeniu wszystkich związanych z wykonaniem zapory otrzymaliśmy jeden z 50 największych zbiorników wodnych w Polsce. Zapora pełni również rolę hydro elektrowni (szczytowo-pompowa), jest ona zasilana czterema turbinami Francisa, które po modernizacji w latach 2000-2003 posiadają moc 200 MW a rocznie potrafią wyprodukować 230 GWh. Ponadto niebywałą zaletą tego typu elektrowni jest możliwość uruchomienia do produkcji pełnej energii w zaledwie kilka minut.
Jezioro Solińskie głębokość
Elektrownia produkuje prąd w czasie największego zapotrzebowania na energię, natomiast gdy zapotrzebowanie maleje, turbiny kierują wodę poprzez pompy z powrotem do zbiornika. Utworzone jezioro ma pojemność 474 mln metrów sześciennych, powierzchnia ma ok. 2100 ha, natomiast maksymalna głębokość plasuje się na poziomie 60 metrów.
Zapora Solina zwiedzanie od środka
Zaporę możemy również zwiedzić od środka. Na samym początku podróży wewnątrz zapory zostajemy zapoznani z krótkometrażowym filmem wprowadzającym. We wnętrzu zapory panuje specyficzny klimat, w którym wilgotność jest bardzo wysoka, a temperatura jest dosyć niska (7-9 stopni Celsjusza). Istnieje tutaj wiele kilometrowych korytarzy przechodzących przez przeróżne sekcje na kilku poziomach.
Zwiedzający zostają zapoznani jak działa zapora, oraz jakie procesy w niej zachodzą, po czym udajemy się z lokalnym przewodnikiem na wycieczkę w głąb tamy. Z racji występujących tutaj niskich temperatur więc warto zabrać ze sobą np. bluzę. Będziemy mieli okazję przejść przez takie miejsca jak hala maszyn, hala produkcyjna elektrowni czy zwiedzenia aparatur i urządzeń kontrolujących pracę zapory. Zwiedzanie wnętrza jest jedną z większych atrakcji w tym rejonie.
Kolej linowa w Solinie
Jakość atrakcji w Bieszczadach weszła na wyższy poziom. W Lipcu 2022 roku do dużej listy atrakcji nad Solińską zaporą doszła nowa pozycja, oficjalnie odbyło się otwarcie Kolei gondolowej. W czerwcu 2021 roku zaprezentowano dokładny zarys i plan na tę unikalną inwestycję, plan opierał się na założeniu całorocznej oferty turystyczno-rekreacyjnej przy zachowaniu porządku naturalnego środowiska. Koszt inwestycji to kwota rzędu ponad 110 milionów złotych, budową zajęły się Polskie Koleje Linowe. Kolej gondolowa w Solinie jest wyposażona w najnowsze systemy bezpieczeństwa i monitorowania.
Wagoniki kolejki pochodzą ze Szwajcarii, gdzie zostały wyprodukowane, wagony były dostarczone transportem ciężarowym, m.in. przez znaną youtuberkę Iwonę Blecharczyk, rozpoznawalną w polskim internecie “Trucking Girl”. W skład nowej kolejki wchodzi 25 ośmioosobowych wagonów poruszających się na odcinku ponad 1,5 kilometra. Wagony mogą poruszać się z prędkością 6 m/s.
Na tym odcinku znajdziemy zespół 5 podpór, na który zawieszone są kevlarowe liny, w tym 75- metrową, najwyższą w Polsce, kolejne wynoszą odpowiednio: 48 m, 28 m, 19 m i 17 m. Teren przy kolejce to m.in. taras widokowy czy 55-metrowa wieża widokowa ukazująca wspaniały bieszczadzki pejzaż. Do dyspozycji mamy również kawiarnię z widokiem , park tematyczny oraz klimatyczną karczmę.
Eko Mural Zapora Solina
W 2015 roku na powierzchni zapory został wykonany ekologiczny mural, który plasuje się w czołówce największych eko murali na świecie. Jego powierzchnia to około 3,6 tysięcy metrów kwadratowych, przedstawiająca piękno i różnorodność przyrody na terenie Bieszczad. Prace trwały całodobowo w zespole kilkunastu osób, autorem projektu muralu został Przemysław “Trust” Truściński polski rysownik komiksowy i reklamowy, storyboardzista, absolwent wydziału grafiki łódzkiej ASP. Niestety na dzień dzisiejszy, eko mural jest już praktycznie niewidoczny z przyczyn naturalnych.
Jezioro Solińskie
Sztuczne jezioro po wybudowaniu zapory w Solinie szybko stało się ścisłą czołówką wypoczynku turystów w Bieszczadach. W sezonie spotkamy tutaj masę zwiedzających, jeśli preferujemy większy spokój, warto przyjechać w okresie jesienno-zimowym.
